
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਵੱਡਾ ਘੱਲੂਘਾਰਾ ਕੁੱਪ ਰੋਹੀੜ੍ਹਾ, ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਵੱਡਾ ਘੱਲੂਘਾਰਾ ਕੁੱਪ ਰੋਹੀੜ੍ਹਾ, ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਵੱਡਾ ਘੱਲੂਘਾਰਾ, ਜਿਸਨੂੰ ‘ਮਹਾਨ ਸੰਘਾਰ’ ਜਾਂ ‘ਸਿੱਖ ਨਰਸੰਘਾਰ’ ਵੀ
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਵੱਡਾ ਘੱਲੂਘਾਰਾ ਕੁੱਪ ਰੋਹੀੜ੍ਹਾ, ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਵੱਡਾ ਘੱਲੂਘਾਰਾ, ਜਿਸਨੂੰ ‘ਮਹਾਨ ਸੰਘਾਰ’ ਜਾਂ ‘ਸਿੱਖ ਨਰਸੰਘਾਰ’ ਵੀ
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਕੋਠੜੀ ਸਾਹਿਬ – ਸੁਲਤਾਨਪੁਰ ਲੋਧੀ ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੌਜਵਾਨ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ
ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਕੰਧ ਸਾਹਿਬ, ਬਟਾਲਾ, ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਵਿਆਹ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਝੁਕੀ ਹੋਈ ਕੰਧ ਕੋਲ ਬਿਠਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਗਿਰਨ ਵਾਲੀ ਸੀ। ਪਰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਬਚਨ ਉਚਾਰਿਆ, “ਇਹ ਕੰਧ ਸਦੀਆਂ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਡਿੱਗੇਗੀ।” ਅੱਜ ਵੀ ਇਹ ਕੰਧ ਗੁਰੁਦੁਆਰੇ ਅੰਦਰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ, ਜੋ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ਦੀ ਗਵਾਹੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਗੁਰੁਦਵਾਰਾ ਹਾਂਡੀ ਸਾਹਿਬ, ਦਾਨਾਪੁਰ, ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਇਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਥਾਨ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਰਵਾਨਗੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲਾ ਠਹਿਰਾਉ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਯਮੁਨਾ ਦੇਵੀ ਦੀ ਸ਼ਰਧਾ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰੇਮ ਭਾਵ ਨਾਲ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਸੰਗਤ ਨੂੰ ਖਿਚੜੀ ਪਰੋਸੀ। ਚਮਤਕਾਰੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ, ਇਹ ਭੋਜਨ ਕਦੇ ਵੀ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਦਿਵਿਆ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ – ਮੰਡੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਰਿਵਾਲਸਰ ਵਿੱਚ
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਗਊ ਘਾਟ, ਲੁਧਿਆਣਾ, ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀ 16ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਇਹ ਗੁਰੂ ਜੀ ਅਤੇ ਨਵਾਬ ਜਲਾਲ-ਉਦ-ਦੀਨ ਲੋਧੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸਤਲੁਜ ਨਦੀ ਦੇ ਵਿਲੱਖਣ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਲਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਇਹ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਿੱਖ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ ਅਤੇ ਵਿਸਾਖੀ ਸ਼ਰਧਾ ਨਾਲ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਝਾੜ ਸਾਹਿਬ ਸੰਨ 1704 ਵਿੱਚ ਜ਼ਾਲਮ ਕਹਿਰ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਦੇ ਹੋਏ ਦਸਮ ਪਿਤਾ ਸ੍ਰੀ
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਕਿਰਪਾਨ ਭੇਂਟ ਸਾਹਿਬ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਭੇਂਟ ਸਾਹਿਬ ਮਾਛੀਵਾੜਾ(ਲੁਧਿਆਣਾ) ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਆਪਣੇ
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਚੁਬਾਰਾ ਸਾਹਿਬ, ਮਾਛੀਵਾੜਾ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਚੁਬਾਰਾ ਸਾਹਿਬ ਲੁਧਿਆਣਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਮਾਛੀਵਾੜਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ
ਇਸ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਤਸਵੀਰਾਂ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੋਂ ਲਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਾਪੀਰਾਈਟ ਸੰਬੰਧੀ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਜਾਂ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਈ, ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲ sikhplaces@gmail.com 'ਤੇ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ।
ਸਿੱਖ ਪਲੇਸਸ ©2025. ਸਾਰੇ ਹੱਕ ਰਾਖਵੇਂ ਹਨ