ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਲ ਲੀਲਾ ਮੈਨੀ ਸੰਗਤ
ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਤੰਗ ਗਲੀ ਵਿੱਚ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਲ ਲੀਲਾ ਮੈਨੀ ਸੰਗਤ ਉਸ ਘਰ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਰਾਜਾ ਫਤਿਹ ਚੰਦ ਮੈਣੀ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਉਸ ਦੀ ਬੇਔਲਾਦ ਰਾਣੀ ਨੇ ਨੌਜਵਾਨ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪਿਆਰ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜੋ ਵੀ ਅਕਸਰ ਇੱਥੇ ਆ ਕੇ ਰਾਣੀ ਦੀ ਗੋਦੀ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਅਥਾਹ ਖੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਰੂਹਾਨੀ ਸਕੂਨ ਦਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਬਾਲ ਗੋਬਿੰਦ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਖੇਡਣ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਮੰਗ ‘ਤੇ, ਉਬਾਲੇ ਅਤੇ ਨਮਕੀਨ ਛੋਲਿਆਂ ਨਾਲ ਖੁਆਇਆ। ਹੁਣ ਵੀ ਇਸ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਵਿੱਚ ਉਬਾਲੇ ਅਤੇ ਨਮਕੀਨ ਛੋਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਵਜੋਂ ਪਰੋਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਹੋਰ ਗੁਰਧਾਮਾਂ ਦੇ ਉਲਟ, ਨਿਰਮਲਾ ਸਿੱਖਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੁਰਾਣੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਲੱਕੜ ਦੀ ਨੱਕਾਸ਼ੀ 28 ਅਗਸਤ 1668 ਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਅੰਦਰਲੇ ਅਹਾਤੇ ਵਿੱਚ ਪਵਿੱਤਰ ਅਸਥਾਨ ਅਤੇ ਕਮਰਿਆਂ ਦੇ ਹੋਰ ਬਲਾਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।\
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਲ ਲੀਲਾ ਮੁੱਖ ਸੰਗਤ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜ ਬਿਹਾਰ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਪਟਨਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੇ ਕੁਝ ਤਰੀਕੇ ਹਨ:
ਹਵਾਈ ਦੁਆਰਾ: ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਪਟਨਾ ਵਿੱਚ ਜੈ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨਰਾਇਣ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਹੈ, ਜੋ ਲਗਭਗ 6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਉੱਥੋਂ, ਤੁਸੀਂ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਟੈਕਸੀ ਜਾਂ ਬੱਸ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਰੇਲਗੱਡੀ ਦੁਆਰਾ: ਪਟਨਾ ਜੰਕਸ਼ਨ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਮੁੱਖ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹੈ, ਅਤੇ ਕਈ ਰੇਲ ਗੱਡੀਆਂ ਇਸ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਦੀਆਂ ਹਨ। ਉੱਥੋਂ, ਤੁਸੀਂ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਟੈਕਸੀ ਜਾਂ ਬੱਸ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਸੜਕ ਦੁਆਰਾ: ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਸੜਕ ਦੁਆਰਾ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਕਈ ਬੱਸਾਂ ਅਤੇ ਟੈਕਸੀਆਂ ਪਟਨਾ ਅਤੇ ਬਿਹਾਰ ਅਤੇ ਗੁਆਂਢੀ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਹੋਰ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਚਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਆਪਣਾ ਵਾਹਨ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਮੰਦਰ ਤੱਕ ਵੀ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਹੋਰ ਨੇੜੇ ਵਾਲੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ
- ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਕਾ ਬਾਗ ਸਾਹਿਬ - 5.9km
- ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਹਾਂਡੀ ਸਾਹਿਬ - 25.3km
- ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਗਊ ਘਾਟ - 5.5km
- ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਧੂ ਸੰਗਤ - 11.4km
- ਤਖਤ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਜੀ (ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ) - 450m
- ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਸਿੰਘ ਸਭਾ - 14.9km