ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਛੇਵੀਂ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ, ਨਰਾਲੀ
ਨਰਾਲੀ ਪਿੰਡ ਤਹਿਸੀਲ ਗੁਜਰ ਖਾਨ ਦੇ ਪੁਲਿਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਜਾਟਲੀ ਅਧੀਨ ਰਾਵਲਪਿੰਡੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਪਿੰਡ ਦੌਲਤਾਲਾ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਲਗਭਗ ਛੇ ਮੀਲ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਹੈ। ਗੁਜਰ ਖਾਨ ਤੋਂ ਪੱਕੀ ਸੜਕ ਰਾਹੀਂ ਇੱਥੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੰਡਰਾ ਤੋਂ ਦੌਲਤਾਲਾ ਹੋਕੇ ਵੀ ਇਸ ਪਿੰਡ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਇਸ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਸਥਿਤ ਹੈ ਜੋ ਛੇਵੇਂ ਗੁਰੂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਪਵਿੱਤਰ ਅਸਥਾਨ ਹੈ।
ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਮੰਸੇਹਰਾ ਤੋਂ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇੱਥੇ ਠਹਿਰੇ ਸਨ। ਇਹ ਠਹਿਰਾਉ ਭਾਈ ਹਰਬੰਸ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਡੂੰਘੀ ਸ਼ਰਧਾ ਅਤੇ ਭਗਤੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ ਜੋ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਨਿਸ਼ਠਾਵਾਨ ਸਿੱਖ ਸਨ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਨੂੰ ਟਾਪਾ ਹਰਬੰਸ ਜੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਪਰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਹ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਛੇਵੀਂ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋ ਗਿਆ।
ਇਸ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਵਰਾਂਡਾ ਅਤੇ ਨੇੜੇ ਹੀ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸਰੋਵਰ ਮੌਜੂਦ ਸੀ। ਇਸ ਸਰੋਵਰ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ 15 ਹਰ ਸੰਵਤ 1986 (1 ਜੁਲਾਈ 1929 ਈਸਵੀ) ਨੂੰ ਸਰਦਾਰ ਹਰ ਨਾਮ ਸਿੰਘ, ਸਹਾਇਕ ਸੁਪਰਿੰਟੈਂਡੈਂਟ (ਸਰਵੇ) ਵੱਲੋਂ ਕਰਵਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਸਰੋਵਰ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਵੀ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਬੋਹੜ ਦਾ ਦਰੱਖ਼ਤ ਖੜਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਰੱਖ਼ਤ ਹੇਠਾਂ ਭਾਈ ਹਰਬੰਸ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸਮਾਧੀ ਸਥਿਤ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਮੰਦਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ।
ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰੋਵਰ ਸੁੱਕ ਗਿਆ ਅਤੇ ਵਰਾਂਡੇ ਨਾਲ ਲੱਗੇ ਕਮਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦੁਕਾਨਾਂ ਬਣ ਗਈਆਂ। ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਇੱਕ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪਰਿਵਾਰ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇਹ ਅਸਥਾਨ ਅੱਜ ਵੀ ਆਪਣੀ ਡੂੰਘੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਤੇ ਆਤਮਕ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਛੇਵੀਂ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ਸਾਹਿਬ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਯਾਤਰਾ ਵਿਕਲਪ ਉਪਲਬਧ ਹਨ:
ਸੜਕ ਰਾਹੀਂ: ਨਰਾਲੀ ਪਿੰਡ ਗੁਜਰ ਖਾਨ ਤੋਂ ਪੱਕੀ ਸੜਕ ਰਾਹੀਂ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮੰਡਰਾ ਤੋਂ ਦੌਲਤਾਲਾ ਹੋਕੇ ਵੀ ਇੱਥੇ ਪਹੁੰਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਬੱਸਾਂ, ਟੈਕਸੀ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਵਾਹਨ ਆਮ ਤੌਰ ’ਤੇ ਪਿੰਡ ਤੱਕ ਜਾਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਰੇਲ ਰਾਹੀਂ: ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜਲਾ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੌਲਤਾਲਾ ਹੈ ਜੋ ਲਗਭਗ ਛੇ ਮੀਲ ਦੀ ਦੂਰੀ ’ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਨਰਾਲੀ ਪਿੰਡ ਤੱਕ ਜਾਣ ਲਈ ਸਥਾਨਕ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਸਾਧਨ ਉਪਲਬਧ ਹਨ।
ਹਵਾਈ ਰਾਹੀਂ: ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜਲਾ ਮੁੱਖ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਹੈ ਜੋ ਲਗਭਗ 65 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਤੋਂ ਗੁਜਰ ਖਾਨ ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਨਰਾਲੀ ਤੱਕ ਜਾਣ ਲਈ ਟੈਕਸੀ ਜਾਂ ਕਿਰਾਏ ਦੀ ਗੱਡੀ ਲਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਨੋਟ: ਕਿਉਂਕਿ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਹੁਣ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੰਭਾਲੀ ਹੋਈ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਢੁੱਕਵੇਂ ਦਿਸ਼ਾ-ਸੂਚਕ ਬੋਰਡ ਵੀ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਸਹੀ ਰਸਤੇ ਲਈ ਸਥਾਨਕ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਜਾਂ ਖੇਤਰ ਨਾਲ ਜਾਣੂ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰਨੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਯਾਤਰੀ ਯਾਤਰਾ ਅਤੇ ਵੀਜ਼ਾ ਸੰਬੰਧੀ ਲੋੜਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਲੈਣ।
ਹੋਰ ਨੇੜੇ ਵਾਲੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ
- ਦੌਲਤਾਲਾ ਸਾਹਿਬ ਗੁਰਦੁਆਰਾ - 10.1 km


