ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਨਗੀਨਾ ਘਾਟ, ਸ੍ਰੀ ਹਜ਼ੂਰ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ 400 ਮੀਟਰ ਦੱਖਣ ਗੋਦਾਵਰੀ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕੰਢੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਇੱਕ ਨਗੀਨੇ ਰਾਹੀਂ ਧਨਾਢ ਵਪਾਰੀ ਨੂੰ ਨਿਮਰਤਾ ਅਤੇ ਆਧਿਆਤਮਿਕ ਬੁੱਧੀ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਸਮਝਾਇਆ ਸੀ। ਸਫੈਦ ਸੰਗਮਰਮਰ ਦੀ ਪਾਲਕੀ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰ ਵਾਸਤੁਕ ਕਲਾ ਇਸ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਜਨਮ ਅਸਥਾਨ, ਨਨਕਾਣਾ ਸਾਹਿਬ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਜਨਮ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੀਰਥ ਹੈ। ਇਹ ਓਹੀ ਧਰਤੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ 1469 ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਅੱਜ ਇਹ ਨੌਂ ਇਤਿਹਾਸਕ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਗੁਰਪੁਰਬ ਵਰਗੇ ਪਾਵਨ ਸਮਾਗਮਾਂ ਦੌਰਾਨ ਦੁਨਿਆ ਭਰ ਤੋਂ ਲੱਖਾਂ ਸ੍ਰਧਾਲੂ ਇੱਥੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਸੱਚ, ਸਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਦਇਆ ਦੇ ਆਤਮਕ ਸੰਦੇਸ਼ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ।
ਗੁਰੁਦੁਆਰਾ ਛੇਵੀਂ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ਸਾਹਿਬ, ਪੀਲੀਭੀਤ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਦਰਗਾਹ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਆਗਮਨ ਦੀਆਂ ਸਿਮਰਤਾਂ ਜੁੜੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਥਾਨ ਸ਼ਾਂਤੀ, ਸ਼ਰਧਾ ਅਤੇ ਇਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸੰਗਤ ਲਈ ਖ਼ਾਸ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ਦਸਵੀਂ, ਜਗਾਧਰੀ ਉਹ ਪਵਿਤ੍ਰ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਕਪਾਲ ਮੋਚਨ ਤੋਂ ਕੁਰੁਕਸ਼ੇਤਰ ਜਾਂਦੇ ਸਮੇਂ ਠਹਿਰੇ ਸਨ। ਇੱਥੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਇਤਿਹਾਸਕ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਅੱਜ ਵੀ ਸੰਗਤ ਨੂੰ ਆਧਿਆਤਮਿਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੇਵਾ ਤੇ ਭਗਤੀ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਹੈ।
ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਇਟਾਵਾ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨੇ 1665–66 ਵਿਚ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਉਦਾਸੀ ਪਰੰਪਰਾ ਦੁਆਰਾ ਸੰਭਾਲਿਆ ਇਹ ਸਥਾਨ ਦੇਵਨਾਗਰੀ ਸਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹਸਤਲਿਖਤ ਬੀਰ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ।
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਕੂਹਣੀ ਸਾਹਿਬ ਮਣੀ ਮਾਜਰਾ ਦੇ ਭੈਂਸਾ ਟੀਬਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿਥੇ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਅਨਪੂਰਣਾ ਦੀ ਭਗਤੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋ ਕੇ 17 ਪਹਿਰ ਧਿਆਨ ਮਗਨ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਹ ਥਾਂ ਅੱਜ ਮੰਦਰ ਅਤੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੇ ਨਾਲ ਧਾਰਮਿਕ ਇਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ।
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲੀ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ, ਸ਼ਿਕਾਰਪੁਰ ਸਿੰਧ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਪਵਿੱਤਰ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜੋ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਪਾਵਨ ਯਾਤਰਾ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਦਿਨ-ਪ੍ਰਤੀਦਿਨ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲੰਗਰ ਸੇਵਾ ਨਿਰੰਤਰ ਚੱਲਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਲਈ ਇਹ ਥਾਂ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ।
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਨੰਗਲੀ ਸਾਹਿਬ ਪੁੰਛ, ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀਆਂ ਸੁਹਣੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਸਿੱਖ ਤੀਰਥ ਹੈ। ਇੱਥੇ 24 ਘੰਟੇ ਲੰਗਰ, ਮੁਫ਼ਤ ਰਹਾਇਸ਼ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤ ਆਧਿਆਤਮਿਕ ਵਾਤਾਵਰਨ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਕੂਨ ਤੇ ਸਿੱਖ ਵਿਰਾਸਤ ਨਾਲ ਡੂੰਘਾ ਜੋੜ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਗਲੁਟੀਆਂ ਖੁਰਦ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਥਾਨ ਹੈ, ਜਿਥੇ ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਤੋਂ ਵਾਪਸੀ ਦੌਰਾਨ ਠਹਿਰੇ ਸਨ।
ਇਸ ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਤਸਵੀਰਾਂ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੋਂ ਲਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਾਪੀਰਾਈਟ ਸੰਬੰਧੀ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਜਾਂ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਈ, ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲ sikhplaces@gmail.com 'ਤੇ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ।
ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਥਾਨ, ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਚਿੱਤਰਾਂ ਰਾਹੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਸਿੱਖ ਪਲੇਸਸ ©2025. ਸਾਰੇ ਹੱਕ ਰਾਖਵੇਂ ਹਨ