sikh places, gurudwara

Manish Kumar

ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਮਹਿਲਸਰ ਸਾਹਿਬ, ਤਲਵੰਡੀ ਸਾਬੋ

ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਮਹਿਲਸਰ ਸਾਹਿਬ, ਤਲਵੰਡੀ ਸਾਬੋ ਇਹ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਠਿੰਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬ ਵੱਲ 28 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਤਲਵੰਡੀ ਸਾਬੋ ਵਿਖੇ ਬਠਿੰਡਾ-ਸਰਦੂਲਗੜ੍ਹ ਰੋਡ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਕੀ ਕਾਸ਼ੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਸਵੇਂ ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ, ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਘੋੜ ਸਵਾਰੀ ਅਤੇ ਜੰਗੀ ਕਲਾ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੰਦੇ ਸਨ। 1706 ਵਿੱਚ, […]

ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਮਹਿਲਸਰ ਸਾਹਿਬ, ਤਲਵੰਡੀ ਸਾਬੋ Read More »

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਬਾ ਅਟੱਲ ਰਾਏ ਸਾਹਿਬ ਜੀ

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਬਾ ਅਟੱਲ ਰਾਏ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਅਟਲ ਜੀ ਸਾਹਿਬ ਜਿਲ੍ਹਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਪਾਸੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਬਾਬਾ ਅਟਲ ਰਾਏ ਦਾ ਜਨਮ ਸੰਮਤ 1676 ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਖੇ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ, ਉਹ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਬੁੱਧੀਮਾਨ, ਜੀਵੰਤ ਅਤੇ ਡੂੰਘੇ ਧਾਰਮਿਕ ਲੜਕੇ

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਬਾ ਅਟੱਲ ਰਾਏ ਸਾਹਿਬ ਜੀ Read More »

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਗੋਬਿੰਦ ਘਾਟ

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਗੋਬਿੰਦ ਘਾਟ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਘਾਟ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਕੰਗਣ ਘਾਟ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਪਟਨਾ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 750 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਦੇ ਕੰਢੇ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਸਿੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਇਤਿਹਾਸਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਰੋਤਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਉਹ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸੋਨੇ ਦੀ

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਗੋਬਿੰਦ ਘਾਟ Read More »

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਲ ਲੀਲਾ ਮੈਨੀ ਸੰਗਤ

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਲ ਲੀਲਾ ਮੈਨੀ ਸੰਗਤ ਤਖ਼ਤ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਤੰਗ ਗਲੀ ਵਿੱਚ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਲ ਲੀਲਾ ਮੈਨੀ ਸੰਗਤ ਉਸ ਘਰ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਰਾਜਾ ਫਤਿਹ ਚੰਦ ਮੈਣੀ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਉਸ ਦੀ ਬੇਔਲਾਦ ਰਾਣੀ ਨੇ ਨੌਜਵਾਨ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪਿਆਰ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜੋ ਵੀ ਅਕਸਰ ਇੱਥੇ ਆ ਕੇ ਰਾਣੀ

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਬਾਲ ਲੀਲਾ ਮੈਨੀ ਸੰਗਤ Read More »

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲੀ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ਸਾਹਿਬ -ਲਖਪਤ

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲੀ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ਸਾਹਿਬ -ਲਖਪਤ ਲਖਪਤ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਜਾਂ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲੀ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ਜੋ ਕੱਛ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ, ਗੁਜਰਾਤ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਲਖਪਤ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਤਿਹਾਸ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਮੱਕਾ ਜਾਂਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣੀ ਦੂਜੀ (1506-1513) ਅਤੇ ਚੌਥੀ (1519-1521) ਉਦਾਸੀਆਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਰੁਕੇ ਸਨ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਚੌਥੀ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਸਥਾਨ

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲੀ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ਸਾਹਿਬ -ਲਖਪਤ Read More »

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਟੋਕਾ ਸਾਹਿਬ

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਟੋਕਾ ਸਾਹਿਬ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਟੋਕਾ ਸਾਹਿਬ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਨਰਾਇਣਗੜ੍ਹ ਨੇੜੇ ਟੋਕਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਿੱਖ ਅਸਥਾਨ ਹੈ। 1688 ਵਿੱਚ, ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਨੇ ਪਾਉਂਟਾ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਰਸਤੇ ਤੋਂ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ। ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਫਤਿਹ ਸਿੰਘ ਨੇ 13 ਸਾਲ ਇਸ ਸਥਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ। Important Facts History

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਟੋਕਾ ਸਾਹਿਬ Read More »

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਭੰਗਾਣੀ ਸਾਹਿਬ

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਭੰਗਾਣੀ ਸਾਹਿਬ ਜਿੱਥੇ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਬਾਈਧਰ ਦੇ ਰਾਜਿਆਂ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਸੰਸਾਰ ਯਾਤਰਾ ਸਮੇਂ ਪਾਉਂਟਾ ਸਾਹਿਬ ਰਹਿੰਦੀਆ ਪਹਿਲਾ ਯੁੱਧ ਲੜਿਆ ਉਸ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਭੰਗਾਣੀ ਸਾਹਿਬ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਰਾਤ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਰਾਮ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਇਹ ਅਸਥਾਨ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਤੀਰਗੜ੍ਹੀ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਤਕਰੀਬਨ ਇੱਕ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਫਾਸਲੇ ਤੇ ਹੈ। Important Facts History

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਭੰਗਾਣੀ ਸਾਹਿਬ Read More »

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਰੀਠਾ ਸਾਹਿਬ

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਰੀਠਾ ਸਾਹਿਬ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਰੀਠਾ ਸਾਹਿਬ, ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਚੰਪਾਵਤ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਗੁਰੂ ਘਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 72 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੇ ਹੈ। ਇਹ ਗੁਰੂ ਘਰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਇਤਿਹਾਸ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਰੀਠਾ ਸਾਹਿਬ ਪਹਿਲੀ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ਦੀ ਚਰਨ ਛੂਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਪਰ ਜਾਣ ਲਈ ਨਾਨਕਮੱਤਾ

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਰੀਠਾ ਸਾਹਿਬ Read More »

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਅਚਲ ਸਾਹਿਬ

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਅਚਲ ਸਾਹਿਬ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਅਚਲ ਸਾਹਿਬ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਬਟਾਲਾ ਵਿਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਸਥਾਨ ਧਾਰਮਿਕ ਏਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਇਹ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲੇ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਚਰਨ ਛੋਹ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ। ਇਸ ਸਥਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਅਚਲੇਸ਼ਵਰ ਮੰਦਿਰ ਹੈ ਜੋ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਗਣੇਸ਼

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਅਚਲ ਸਾਹਿਬ Read More »