ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਧੂ ਬੇਲਾ, ਸੁੱਕੁਰ
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਧੂ ਬੇਲਾ ਇਕ ਅਤਿ ਪਵਿੱਤਰ ਸਿੱਖ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਹੈ, ਜੋ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਿੰਧ ਪ੍ਰਾਂਤ ਵਿੱਚ ਰੋਹੜੀ ਅਤੇ ਸੁੱਕੁਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਸਿੰਧੁ ਦਰਿਆ ਦੇ ਇਕ ਟਾਪੂ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਅਸਥਾਨ ਤੱਕ ਸਿਰਫ਼ ਨੌਕਾ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਪਹੁੰਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਮੁੱਖ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਤੱਕ ਲੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਰੋਹੜੀ ਪੁਲ ਪਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕੰਢੇ ਸੁੱਕੁਰ ਵੱਲ ਜਾਂਦੀ ਸੜਕ ਤੋਂ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਦਰੱਖ਼ਤਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇਹ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਦਿੱਖ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਸਥਾਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਧਿਆਤਮਿਕ ਮਹੱਤਤਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣੀਆਂ ਉਦਾਸੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਇੱਥੇ ਠਹਿਰੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਥਾਨਕ ਸਾਧੂਆਂ ਨੂੰ ਧਰਮ ਅਤੇ ਸਚਾਈ ਦੇ ਮਾਰਗ ’ਤੇ ਚਲਣ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਿੱਤੀ। ਟਾਪੂ ਉੱਤੇ ਸਫੈਦ ਸੰਗਮਰਮਰ ਨਾਲ ਬਣਿਆ ਇਕ ਭਵਿਆ ਇਮਾਰਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਧਰਮ ਮੰਦਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਸਥਾਨ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰਤਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਨਿਖਾਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਓਹੀ ਪਵਿੱਤਰ ਅਸਥਾਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਸਨ।
ਮੁੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸ ਟਾਪੂ ਉੱਤੇ ਉਦਾਸੀ ਸਾਧੂਆਂ ਦੇ ਕਈ ਮੰਦਰ ਅਤੇ ਸਮਾਧੀਆਂ ਵੀ ਸਥਿਤ ਹਨ, ਜੋ ਇੱਥੇ ਕਦੇ ਫੁੱਲੀ-ਫਲੀ ਆਧਿਆਤਮਿਕ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਤੋਂ ਲਗਭਗ ਅੱਧਾ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਇਕ ਪੁਸਤਕਾਲਾ ਵੀ ਇਸ ਪਰਿਸਰ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੇ ਸ੍ਰੀ ਰਾਗ (ਮਹਲਾ 1, ਘਰ 1) ਦਾ ਇਕ ਸ਼ਬਦ ਉੱਕਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨ ਦੀ ਅਟੱਲ ਆਧਿਆਤਮਿਕ ਵਿਰਾਸਤ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ।
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਧੂ ਬੇਲਾ, ਸੁੱਕੁਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਵਿਕਲਪ ਉਪਲਬਧ ਹਨ:
ਕਾਰ ਰਾਹੀਂ: ਸਿੰਧ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦੇ ਸੁੱਕੁਰ ਸ਼ਹਿਰ ਤੱਕ ਕਾਰ ਰਾਹੀਂ ਜਾਓ। ਰੋਹੜੀ ਬ੍ਰਿਜ਼ ਪਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕੰਢੇ ਸੁੱਕੁਰ ਵੱਲ ਜਾਂਦੀ ਸੜਕ ਲਓ। ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਪਸ਼ਟ ਦਿੱਖ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਰੇਲ ਰਾਹੀਂ: ਸੁੱਕੁਰ ਵਿੱਚ ਇਕ ਮੁੱਖ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਕਰਾਚੀ, ਲਾਹੌਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਰੋਹੜੀ ਬ੍ਰਿਜ਼ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦਰਿਆ ਕੰਢੇ ਤੱਕ ਟੈਕਸੀ ਜਾਂ ਰਿਕਸ਼ਾ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਬੱਸ ਰਾਹੀਂ: ਸੁੱਕੁਰ ਸਿੰਧ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨਾਲ ਬੱਸ ਸੇਵਾਵਾਂ ਰਾਹੀਂ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸੁੱਕੁਰ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਧੂ ਬੇਲਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦਰਿਆ ਕੰਢੇ ਤੱਕ ਸਥਾਨਕ ਆਵਾਜਾਈ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਹਵਾਈ ਰਾਹੀਂ: ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜਲਾ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਸੁੱਕੁਰ ਏਅਰਪੋਰਟ ਹੈ, ਜੋ ਸਥਾਨ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 8 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਏਅਰਪੋਰਟ ਤੋਂ ਦਰਿਆ ਕੰਢੇ ਤੱਕ ਟੈਕਸੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਉਪਲਬਧ ਹੈ।
ਨੋਟ: ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਧੂ ਬੇਲਾ ਸਿੰਧੁ ਦਰਿਆ ਦੇ ਇਕ ਟਾਪੂ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਸਿਰਫ਼ ਨੌਕਾ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਪਹੁੰਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦਰਿਆ ਕੰਢੇ ਸੜਕ ਦੇ ਨੇੜੇ ਨੌਕਾਵਾਂ ਉਪਲਬਧ ਹਨ, ਜੋ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਤੱਕ ਲੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਪਸ਼ਟ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਾਲਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਵੀਜ਼ਾ ਲੈਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੰਬੰਧਿਤ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਤਾਜ਼ਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਰੂਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੋ।
