sikh places, gurudwara

ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਝਾੜ ਸਾਹਿਬ

ਸੰਨ 1704 ਵਿੱਚ ਜ਼ਾਲਮ ਕਹਿਰ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲੜਦੇ ਹੋਏ ਦਸਮ ਪਿਤਾ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਚਮਕੌਰ ਦੀ ਗੜ੍ਹੀ ਵਿੱਚੋਂ ਦੇਵੇਂ ਵੱਡੇ ਸਾਹਿਬਜਾਦਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ਹੀਦੀ ਉਪਰੰਤ ਪੰਜ ਪਿਆਰੇ ਸਹਿਬਾਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ ਜਿਗ੍ਹਾ ਕਲਗੀ ਭਾਈ ਸੰਗਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੂੰ ਸੌਪ ਕੇ ਪੋਹ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਠੰਡੀ ਠਾਰ ਰਾਤ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਕੇ ਪਿੰਡ ਚੂਹੜਪੁਰ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਝਾੜ ਹੇਠਾਂ ਅਰਾਮ ਕੀਤਾ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਇਸ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਨੂੰ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਝਾੜ ਸਾਹਿਬ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਉੱਥੇ ਹੀ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਅਨਿਨ ਸਾਧੂ ਨੂੰ ਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਕੇ ਉਸ ਦੇ ਮਨ ਦੀਆਂ ਮੁਰਾਦਾਂ ਪੁਰੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਜਨਮ ਸਫਲ ਕੀਤਾ। । ਇੱਥੇ ਅੱਜ ਵੀ ਇਸ ਮਾਇਆ ਵਿਆਪੀ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਪੁੱਜ ਕੇ ਆਪ ਜੀ ਦੀ ਪਵਿੱਤਰ ਚਰਨ ਛੋਹ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਨਮਸ਼ਕਾਰ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਸਫਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਝਾੜ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸੰਗਰਾਂਦ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਜੋੜ ਮੇਲਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਤੇ ਵਿਸ਼ਰਾਮ ਕਰ ਕੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਮਾਛੀਵਾੜੇ ਦੇ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚੇ ਜਿੱਥੇ ਹੁਣ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਚਰਨ ਕੰਵਲ ਸਾਹਿਬ ਸੁਸ਼ੋਭਿਤ ਹੈ।

ਇਹ ਸਥਾਨ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ ਤੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇਸਦੇ ਅਮੀਰ ਇਤਿਹਾਸ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ,ਸਗੋਂ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਇੱਕ ਘਟਨਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇਸਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਤਾ ਦੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਪਰਤ ਜੋੜਦੀ ਹੈ। ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦਾ ਖੂਹ ਸ਼ੇਰ-ਏ-ਪੰਜਾਬ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਪੁੱਟਵਾਇਆ ਗਿਆ। ਪਿੰਡ ਝਾੜ ਸਹਿਬ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਮਾਤਾ ਗੌਹਰ ਕੌਰ ਮਾਨ ਜੋ ਕਿ ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸੰਗਤਾਂ ਲਈ ਜਲ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਇਸ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਪਿੰਡ ਬਹਿਲੋਲਪੁਰ ਦੇ ਕੁਝ ਬੁਰੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਵਿਘਨ ਪਾਉਣ ਲਈ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਜਲ ਵਾਲੇ ਘੜੇ ਤੋੜ ਜਾਂਦੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਤੰਗ ਆ ਕੇ ਮਾਤਾ, ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਕੋਲ ਲਾਹੌਰ ਪੈਦਲ ਚੱਲ ਕੇ ਗਏ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਾਰੀ ਵਾਰਤਾ ਦੱਸੀ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਤੇ ਇਸ ਖੂਹ ਦੀ ਪੁਟਵਾਈ ਕਰਵਾਈ ਗਈ।

ਇਸ ਤੋਂ ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਉਹੀ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਖੂਹ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ,ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਮੁਸੀਬਤ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਪਰ ਫਿਰ ਮਾਤਾ ਜੀ ਪੈਦਲ ਚੱਲ ਕੇ ਲਾਹੌਰ ਪਹੁੰਚੇ ਅਤੇ ਸ਼ੇਰ-ਏ-ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਸਾਰੀ ਵਾਰਤਾ ਦੱਸੀ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਫੌਜ ਦੇ ਸਿੰਘ ਮਾਤਾ ਜੀ ਨਾਲ ਭੇਜੇ, ਉਹ ਸਿੰਘਾਂ ਨੇ ਦੁਬਾਰਾ ਇਸ ਖੂਹ ਨੂੰ ਚਾਲੂ ਕਰਵਇਆ ਤੇ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸਭ ਕਰਨ ਤੋਂ ਵਰਜਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਫਿਰ ਤੋਂ ਅਜਿਹਾ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਦੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਤਸੀਂ ਖੁਦ ਹੋਵੋਂਗੇ। ਉਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਿਰ ਮਾਤਾ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸੇਵਾ ਨਿਰਵਿਘਨ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ।

ਚੂਹੜਪੁਰ ਵਿੱਚ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਝਾੜ ਸਾਹਿਬ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ, ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਸਹੂਲਤ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਢੰਗਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇੱਥੇ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਕੁਝ ਆਮ ਢੰਗ ਹਨ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਵਿਚਾਰ ਸਕਦੇ ਹੋ:

1. ਕਾਰ ਜਾਂ ਟੈਕਸੀ ਦੁਆਰਾ: ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਾਰ ਜਾਂ ਟੈਕਸੀ ਦੁਆਰਾ ਸਫ਼ਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਝਾੜ ਸਾਹਿਬ ਲਈ ਨੈਵੀਗੇਟ ਕਰਨ ਲਈ ਗੂਗਲ ਮੈਪਸ ਜਾਂ ਐਪਲ ਮੈਪਸ ਵਰਗੇ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਐਪਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਐਪ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਗੁਰੂਦੁਆਰੇ ਦਾ ਪਤਾ ਇਨਪੁਟ ਕਰੋ।

2.ਰੇਲਗੱਡੀ ਦੁਆਰਾ:  ਚੂਹੜਪੁਰ ਲਈ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਲੁਧਿਆਣਾ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ (ਸਟੇਸ਼ਨ ਕੋਡ: LDH) ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਲੁਧਿਆਣਾ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਲਈ ਰੇਲ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਥਾਨ ਤੋਂ ਉਚਿਤ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਲੁਧਿਆਣਾ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਪਹੁੰਚੋਗੇ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਚੂਹੜਪੁਰ ਜਾਣ ਲਈ ਬੱਸ ਲੈਣੀ ਪਏਗੀ। ਚੂਹੜਪੁਰ ਵਾਸਤੇ ਬੱਸਾਂ ਲੁਧਿਆਣਾ ਬੱਸ ਸਟੈਂਡ ਤੋਂ ਮਿਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

3.ਬੱਸ ਦੁਆਰਾ: ਚੂਹੜਪੁਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣ ਵਾਲੇ ਸਥਾਨਕ ਬੱਸ ਰੂਟਾਂ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰੋ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਚੂਹੜਪੁਰ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਸਥਾਨਕ ਟੈਕਸੀ ਜਾਂ ਰਿਕਸ਼ਾ ਲੈਣ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈ ਸਕਦੀ ਹੈ।

4. ਹਵਾਈ ਦੁਆਰਾ: ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਲੁਧਿਆਣਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਅਰਪੋਰਟ (IATA: LUH) ਹੈ, ਜੋ ਚੂਹੜਪੁਰ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 37 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤੁਸੀਂ ਟੈਕਸੀ ਕਿਰਾਏ ‘ਤੇ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ ਜਾਂ ਰਾਈਡਸ਼ੇਅਰਿੰਗ ਸੇਵਾ ਵਰਤ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਜਿਹੜੀ ਚੂਹੜਪੁਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਸਹੂਲਤ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਸੜਕ ਰਾਹੀਂ ਜਾਏ ਤਾ ਇਹ ਯਾਤਰਾ ਲਗਭਗ 40-45 ਮਿੰਟ ਦੀ ਹੈ।

**ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਇਹ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਥਾਨ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਵਿਕਲਪ ਅਤੇ ਸਮਾਂ-ਸੂਚੀ ਚੈੱਕ ਕਰੋ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ, ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਚੂਹੜਪੁਰ ਪਹੁੰਚੋਂਗੇ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਜਾਂ ਨੇੜਲੇ ਵਪਾਰਾਂ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਝਾੜ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਪੁੱਛ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਖੇਤਰ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।

ਹੋਰ ਨੇੜੇ ਵਾਲੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ