ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਛੇਵੀਂ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ, ਬੁਜ਼ੁਰਗਵਾਲ

ਗੁਜਰਾਤ–ਭਿੰਬਰ ਸੜਕ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਬੁਜ਼ੁਰਗਵਾਲ ਪਿੰਡ, ਗੁਜਰਾਤ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 24 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਸਿੱਖ ਪਰੰਪਰਾ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਿੰਡ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਹੱਤਤਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਥੇ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਛੇਵੀਂ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਸ਼ਮੀਰ ਤੋਂ ਵਾਪਸੀ ਸਮੇਂ ਗੁਰੂ ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੇ ਇੱਥੇ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਵਿਸ਼ਰਾਮ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਧਰਤੀ ਆਤਮਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਪਾਵਨ ਹੋ ਗਈ। ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਤਹਿਸੀਲ ਮੁੱਖਾਲਾ ਲਾਲਾ ਮੂਸਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੋਂ ਪਿੰਡ ਤੱਕ ਸੜਕ ਰਾਹੀਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਪੁਰਾਤਨ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਬੁਜ਼ੁਰਗਵਾਲ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਸਨ। ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਿਆ। ਦੋ ਇਮਾਰਤਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਤੀਜੇ ਦੇ ਸਿਰਫ਼ ਹਲਕੇ ਜਿਹੇ ਵਾਸਤੂਕਲਾ ਸੰਬੰਧੀ ਨਿਸ਼ਾਨ ਹੀ ਬਚੇ ਹਨ। ਇਹ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ ਇੰਨੇ ਅਸਪਸ਼ਟ ਹਨ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੇਵਲ ਥਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣੂ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਹੀ ਪਛਾਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਇਹ ਸਥਾਨ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਦੇ ਉਜੜੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਣਦੇਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਿੱਖ ਵਿਰਾਸਤ ਦੇ ਇਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਗ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਕੋਈ ਸਰਕਾਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ।

ਬੁਜ਼ੁਰਗਵਾਲ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਛੇਵੀਂ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਥਾਨ ਅਤੇ ਸੁਵਿਧਾ ਅਨੁਸਾਰ ਕਈ ਯਾਤਰਾ ਵਿਕਲਪ ਉਪਲਬਧ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਗੱਲ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦਾ ਕੋਈ ਸਪਸ਼ਟ ਨਿਸ਼ਾਨਿਤ ਜਾਂ ਸਹੀ ਸਥਾਨ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਥੇ ਸਿਰਫ਼ ਹਲਕੇ ਜਿਹੇ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ ਹੀ ਬਚੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਇਸ ਥਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ।

ਸੜਕ ਰਾਹੀਂ: ਬੁਜ਼ੁਰਗਵਾਲ ਪਿੰਡ ਗੁਜਰਾਤ–ਭਿੰਬਰ ਸੜਕ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 24 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਗੁਜਰਾਤ ਜਾਂ ਨੇੜਲੇ ਕਸਬਿਆਂ ਤੋਂ ਨਿੱਜੀ ਵਾਹਨ ਜਾਂ ਸਥਾਨਕ ਟੈਕਸੀ ਰਾਹੀਂ ਇੱਥੇ ਪਹੁੰਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਰੇਲ ਰਾਹੀਂ: ਸਭ ਤੋਂ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਲਾਲਾ ਮੂਸਾ ਹੈ, ਜੋ ਤਹਿਸੀਲ ਮੁੱਖਾਲਾ ਵੀ ਹੈ। ਲਾਲਾ ਮੂਸਾ ਤੋਂ ਬੁਜ਼ੁਰਗਵਾਲ ਪਿੰਡ ਤੱਕ ਸੜਕ ਰਾਹੀਂ ਸਥਾਨਕ ਸਾਧਨਾਂ ਜਾਂ ਕਿਰਾਏ ਦੇ ਵਾਹਨ ਨਾਲ ਜਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਹਵਾਈ ਰਾਹੀਂ: ਸਭ ਤੋਂ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਵੱਡਾ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਲਾਹੌਰ ਦਾ ਅੱਲਾਮਾ ਇਕਬਾਲ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਹੈ, ਜੋ ਬੁਜ਼ੁਰਗਵਾਲ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 160 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗੁਜਰਾਤ ਤੱਕ ਰੇਲ ਜਾਂ ਸੜਕ ਰਾਹੀਂ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੁਜ਼ੁਰਗਵਾਲ ਵੱਲ ਅੱਗੇ ਵਧਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਨੋਟ: ਕਿਉਂਕਿ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਹੁਣ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੰਭਾਲੀ ਹੋਈ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਢੰਗ ਦੇ ਸੰਕੇਤਕ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਸਹੀ ਰਸਤਾ ਜਾਣਨ ਲਈ ਸਥਾਨਕ ਵਸਨੀਕਾਂ ਜਾਂ ਇਲਾਕੇ ਨਾਲ ਜਾਣੂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲੈਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਯਾਤਰੀ ਯਾਤਰਾ ਅਤੇ ਵੀਜ਼ਾ ਸੰਬੰਧੀ ਲੋੜਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਂਚ ਕਰ ਲੈਣ।