ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਕੰਧ ਸਾਹਿਬ – ਬਟਾਲਾ
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਕੰਧ ਸਾਹਿਬ, ਬਟਾਲਾ (ਪੰਜਾਬ) ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਹੈ, ਜੋ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਵਿਆਹ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਤੈਅ ਹੋਇਆ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਹੁਰਾ ਸ੍ਰੀ ਮੂਲਚੰਦ ਨੇ ਰਵਾਇਤੀ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਰੀਤ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਹੀ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ‘ਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਪੰਡਤਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਚਰਚਾ ਹੋਈ, ਜੋ ਇੱਕ ਝੁਕੀ ਹੋਈ, ਕੱਚੀ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਕੰਧ (ਕੰਧ) ਕੋਲ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ।
ਕਿਉਂਕਿ ਉਸੇ ਦਿਨ ਮੀਂਹ ਪਿਆ ਸੀ, ਕੰਧ ਕਾਫੀ ਕੱਚੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਕੁੱਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਇਹ ਗੁਰੂ ਜੀ ਉੱਤੇ ਡਿੱਗ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਮੌਜੂਦ ਇੱਕ ਬਜ਼ੁਰਗ ਮਹਿਲਾ ਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਇਸ ਖਤਰੇ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਹੱਸੇ ਅਤੇ ਆਖਿਆ, “ਮਾਤਾ ਜੀ, ਇਹ ਕੰਧ ਸਦੀਆਂ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਡਿੱਗੇਗੀ। ਜੋ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਰਜ਼ਾ ਹੈ, ਉਹੀ ਹੋਵੇਗਾ।”
ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਇਹ ਬਚਨ ਸੱਚੇ ਸਾਬਤ ਹੋਏ ਅਤੇ ਉਹ ਕੰਧ ਅੱਜ ਵੀ ਬਚੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਹਜ਼ੂਰੀ ਦੁਆਰਾ ਪਵਿੱਤਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਕੰਧ, ਜੋ ਹੁਣ ਪਵਿੱਤਰ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੀ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਵਿਆਹ ਦੀ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ’ ਤੇ ਇੱਥੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸਮਾਗਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਗਰ ਕੀਰਤਨ ਵੀ ਕੱਢਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਤੋਂ ਸੰਗਤਾਂ ਸ਼ਮਿਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਕੰਧ ਸਾਹਿਬ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ, ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਸਹੂਲਤ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਢੰਗਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇੱਥੇ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਕੁਝ ਆਮ ਢੰਗ ਹਨ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਵਿਚਾਰ ਸਕਦੇ ਹੋ:
- ਸੜਕ ਮਾਰਗ: ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਸ਼੍ਰੀ ਕੰਧ ਸਾਹਿਬ ਬਟਾਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਸੜਕ ਰਾਹੀਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਬਟਾਲਾ ਲਈ ਬੱਸ ਅਤੇ ਟੈਕਸੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਉਪਲਬਧ ਹਨ।
- ਰੇਲ ਮਾਰਗ: ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜਲਾ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਬਟਾਲਾ ਜੰਕਸ਼ਨ ਹੈ, ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਥੋਂ ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਸਿਰਫ਼ ਕੁਝ ਕਿ.ਮੀ. ਦੀ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਟੈਕਸੀ ਜਾਂ ਆਟੋ ਰਾਹੀਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਜਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਬੱਸ ਸੇਵਾ: ਬਟਾਲਾ ਲਈ ਨਿਯਮਤ ਬੱਸ ਸੇਵਾ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਬਟਾਲਾ ਬੱਸ ਅੱਡੇ ਤੋਂ ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਕੁਝ ਹੀ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਤੁਰ ਕੇ ਜਾਂ ਆਟੋ-ਰਿਕਸ਼ਾ ਰਾਹੀਂ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਹਵਾਈ ਮਾਰਗ: ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜਲਾ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਰਾਮ ਦਾਸ ਜੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ (ਲਗਭਗ 45 ਕਿ.ਮੀ.) ਹੈ। ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਤੋਂ ਬਟਾਲਾ ਤੱਕ ਟੈਕਸੀ ਜਾਂ ਬੱਸ ਸੇਵਾ ਉਪਲਬਧ ਹੈ।
ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਸਥਾਨ ਅਨੁਸਾਰ ਆਵਾਜਾਈ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਅਤੇ ਸਮਾਂ-ਸਾਰਣੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਲਵੋ। ਬਟਾਲਾ ਪਹੁੰਚਣ ‘ਤੇ, ਸਥਾਨਕ ਲੋਕ ਗੁਰੂਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਪਤਾ ਦੱਸਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਣਗੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਧਾਰਮਿਕ ਸਥਾਨ ਹੈ।
ਹੋਰ ਨੇੜੇ ਵਾਲੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ
- Gurudwara Dera Sahib - 170m
- Gurudwara Sri Satkartaria Sahib - 900m
- Gurudwara Singh Sabha - 1.1 km
- Gurudwara Shri Guru Teg Bahudar Ji - 1.4 km