ਬਠਿੰਡਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਤਲਵੰਡੀ ਸਾਬੋ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਲਖਨਸਰ ਸਾਹਿਬ ਬਹੁਤ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਗੁੰਬਦ ਵਾਲੇ ਪਾਵਨ ਅਸਥਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵਰਗਾਕਾਰ ਹਾਲ ਹੈ। ਸਰੋਵਰ (ਪਵਿੱਤਰ ਤਲਾਅ) ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਕੋਨੇ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ, ਇਸਦਾ ਨਾਮ “ਲਿਖਨ” ਅਰਥਾਤ ਲਿਖਣ ਅਤੇ “ਸਰ” ਭਾਵ ਸਰੋਵਰ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ “ਲਿਖਣ ਦੇ ਪੂਲ” ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਬਾਬਾ ਦੀਪ ਸਿੰਘ ਨੇ ਤਲਵੰਡੀ ਸਾਬੋ (ਦਮਦਮਾ ਸਾਹਿਬ) ਵਿੱਚ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਕਾਪੀਆਂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭਾਈ ਕੋਇਰ ਸਿੰਘ ਦੁਆਰਾ ਸਾਖੀ ਪੋਥੀ ਅਤੇ ਗੁਰਬਿਲਾਸ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ 10 ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਨੇ ਲੇਖਕਾਂ ਲਈ ਕਾਨੇ ਕਲਮਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਸਥਿਤ ਸਰੋਵਰ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਭਾਈ ਮਨੀ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਰਹਿਨੁਮਾਈ ਹੇਠ, ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੂੰ ਲਿਖਣ ਲਈ ਕਲਾਮ (ਰੀਡ ਕਲਮ) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਉਪਰੰਤ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਸਾਰੀ ਸਿਆਹੀ ਅਤੇ ਕਾਨੇ ਦੀਆਂ ਕਲਮਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੇ ਸਰੋਵਰ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ, ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਜੋ ਕੋਈ ਵੀ ਇੱਥੇ ਗੁਰਮੁਖੀ ਦੇ ਪੈਂਤੀ ਸ਼ਬਦ ਲਿਖੇਗਾ, ਉਸ ਨੂੰ ਤਿੱਖੇ ਮਨ ਦੀ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਹੋਵੇਗੀ। ਤਲਵੰਡੀ ਸਾਬੋ ਦੇ ਸਥਾਨਕ ਮੁਖੀ ਚੌਧਰੀ ਦਲ ਸਿੰਘ, ਜਿਸ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਅਪਣਾ ਲਿਆ ਸੀ, ਨੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਲਮਾਂ ਦੇ ਨਿਪਟਾਰੇ ਲਈ ਸਪੱਸ਼ਟੀਕਰਨ ਮੰਗਿਆ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ, “ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਿੱਖ ਇਸ ਸਥਾਨ ਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨਗੇ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਕਲਮਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਹ ਸਾਡੀ ਕਾਸ਼ੀ (ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਆਸਨ) ਹੈ; ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਇੱਥੇ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਆਪਣੀ ਅਗਿਆਨਤਾ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਦੇਣਗੇ ਅਤੇ ਲੇਖਕ, ਕਵੀ ਅਤੇ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰ ਬਣ ਜਾਣਗੇ।” ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸ੍ਰੀ ਲਖਨਸਰ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਥਾਂ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਜਿੱਥੇ ਸਿੱਖ ਪੰਜਾਬੀ ਵਰਣਮਾਲਾ (ਪੇਂਟੀ ਗੁਰਮੁਖੀ) ਲਿਖਣਗੇ। ਪਹਿਲਾਂ, ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਰੇਤ ਦਾ ਟੋਆ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਮਾਵਾਂ ਆਪਣੇ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਪੱਤਰ ਲਿਖਣ ਲਈ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੀਆਂ ਸਨ। ਉਂਜ, ਹੁਣ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਨੂੰ ਹਰ ਪਾਸੇ ਸੰਗਮਰਮਰ ਨਾਲ ਸ਼ਿੰਗਾਰਿਆ ਜਾਪਦਾ ਹੈ।